وهابیون گذشته از اختلاف با احکام و مسای فرعی حتی از نظر اصولی و فکری نیز با تشیع مخالف بودند. دشمنی با شیعه و حتی سنی های غیر حنبلی با اوضاع سیاسی و مذهبی و حتی انگیزه های خاص تشدید می شود که این خصومت وهابیون ریشه در سیاست ای استعمار غرب و به خصوص آمریکا دارد و با آن گره خورده است.
چگونگی شکل گیری فرقه وهابیت
عوامل شکل گیری فرقه وهابیت مانند برخی از فرقه‌های دیگر، ریشه در مبانی و عملکرد رهبران و بنیانگذاران آن دارد بر این اساس لازم است مبانی و عملکرد بنیانگذار این فرقه بررسی شود.این فرقه منسوب به "محمد بن عبدالوهاب" از مردم "نجد" است که در سال 1115 هجری قمری در شهر عُیینه متولد شد که پدرش در آن شهر قاضی بود. وی از کودکی به مطالعه کتاب‌های تفسیر و عقاید و حدیث سخت علاقه داشت و فقه حنبلی را نزد پدر خود که از علمای حنبلی بود آموخت. محمد بن عبدالوهاب از آغاز جوانی، بسیاری از اعمال مذهبی مردم "نجد" را زشت می شمرد. او در سفری که به زیارت خانه خدا رفته بود، بعد از انجام مناسک حج به "مدینه" رفت و در آن جا توسل مردم به پیامبر را که نزد قبر حضرت انجام می دادند، انکار کرد سپس به "نجد" مراجعت کرد و از آن جا به بصره رفت و مدتی در آن شهر ماند و با بسیاری از اعمال مردم آن شهر نیز مخالفت کرد.
مردم بصره وی را از شهر خود بیرون کردند. در این هنگام که 1139 هجری بود، پدرش عبدالوهاب از "عیینه" به "حریمله" انتقال یافت. وی با پدرش همراه شد و کتاب‌هایی را نزد پدر فرا گرفت و به انکار عقاید مردم "نجد" پرداخت به این مناسبت میان او و پدرش نزاع و جدال در گرفت همچنین بین او و مردم "نجد" منازعات سختی رخ داد و این امر چند سال دوام یافت تا اینکه پدرش "عبدالوهاب" در سال 1153 از دنیا رفت. وی پس از مرگ پدر به اظهار عقاید خود پرداخت و قسمتی از اعمال مذهبی مردم را انکار کرد. جمعی از مردم حریمله از وی پیروی کردند و کار وی شهرت یافت. وی از شهر حریمله به شهر عینیه رفت. رییس شهر عیینه در آن وقت عثمان بن حمد بود. عثمان عقاید شیخ را پذیرفت و او را گرامیداشت و قول داد که وی را یاری کند. شیخ محمد نیز اظهار امیدواری کرد که همه اهل نجد از عثمان بن حمد حمایت کنند.
خبر دعوت شیخ محمد و کارهای او به امیر احسا رسید. وی نامه ای برای عثمان نوشت که سرانجام عثمان عذر شیخ را خواست و او را از شهر بیرون کرد. شیخ در سال 1160 پس از آن که از عیینه بیرون رانده شد، رهسپار درعیه از شهر‌های معروف نجد شد. در آن وقت امیر درعیه، محمد بن مسعود جدّ آل سعود بود. وی به دیدن شیخ محمد رفت و به وی عزت و نیکی را بشارت داد. شیخ محمد نیز غلبه و قدرت محمد بن سعود را بر همه بلاد نجد بشارت داد بدین ترتیب ارتباط میان آن دو شکل گرفت. حمایت محمد بن سعود از شیخ محمد موجب شد که وی بر عقاید و افکار خود پافشاری کند. هر کدام از مسلمانان که از عقاید وی پیروی نمی کردند، کافر محسوب می شدند و برای جان و مال و ناموس آنان ارزشی قایل نبود.
جنگ‌هایی که وهابیان در نجد و خارج از آن از قبیل یمن و حجاز و اطراف سوریه و عراق می کردند بر همین پایه قرار داشت. هر شهری که با جنگ و غلبه بر آن دست می یافتند برای آن‌ها حلال بود. کسانی که با عقاید او موافقت می کردند باید با وی بیعت کنند و اگر کسانی به مقابله بر می خاستند باید کشته شوند و اموالشان تقسیم می شد. طبق این رویه مثلاً از اهالی یک قریه به نام فصول در شهر احسا سیصد مرد را به قتل رساندند و اموالشان را به غارت بردند!
سرانجام شیخ محمد بن عبدالوهاب در سال 1206 درگذشت و پس از وی پیروان او به همین روش ادامه دادند مثلاً در سال 1216 امیر سعود سپاهی مرکّب از بیست هزار را مجهز کرد و به کربلا حمله ور شدند. سپاه وهابی جنایات بسیاری در شهر کربلا انجام دادند، از جمله پنج هزار تن و یا بیشتر را به قتل رساندند
آیین وهابیت بر اساس عملکرد، عقاید و باورهای شیخ محمد بن عبدالوهاب شکل گرفت. امروزه نیز این فرقه بر عقاید شیخ محمد و دیگر رهبران آن پافشاری می کردند.
عقاید وهابیت
فرقه وهابیه مبتنی بر اصول و عقایدی است که به بعضی اشاره می شود، وهابی‌ها معتقدند که هیچ انسانی نه موحد است و نه مسلمان مگر این که اموری را ترک کند به هیچ یک از رسولان و اولیا توسّل نجوید. هر کس اقدام به این کار کند، مشرک می باشد* از این رو وهابیان زیارت قبر پیامبر و ائمه(ع) را جایز نمی دانند و معتقدند هر کس از پیامبرطلب شفاعت کند، مانند این است که از بت‌ها شفاعت خواسته است.
از مسایل دیگری که وهابیان دربارة آن حساسیت خاصی دارند، تعمیر قبور و ساختن بنا روی قبر پیامبر و اولیای الهی و صالحان است. برای نخستین بار این مسئله را "ابن تیمیه" و شاگرد معروف او "ابی القیم" عنوان کرد و بر تحریم ساختن بنا و لزوم ویرانی آن فتوا داده اند بر همین اساس سعودی‌ها هنگامی که در سال 1344 هجری بر مکه و مدینه و اطراف آن تسلط پیدا کردند، به فکر افتادند که برای تخریب مشاهد و آثار خاندان رسالت و صحابه پیامبر مستمسکی به دست آورند و اقدام کنند.
وهابیان بر این باورند که مسلمانان در طی قرون از آیین اسلام منحرف شده اند و در دین خدا بدعت‌هایی نهاده اند که با شرع اسلام مخالف است بر این اساس باید از اصولی که پیامبر(ص) تعیین کرده است، پیروی کرد بنابر عقاید وهابیان، هیچ کس حق ندارد به رسول خدا سوگند یاد کند و از الفاظی مانند: به حق محمد استفاده کند* زیرا قسم خوردن به دیگران و درخواست حاجت از غیر خداوند با آیات قرآن منافات دارد: "فلا تدعوا مع الله احداً".*
وهابیون معتقدند تشییع جنازه و سوگواری حرام است زیرا ارواح اموات کاری نمی توانند بکنند و در امور دنیوی و اخروی نمی توانند دخالت داشته باشند.* وهابیان معتقدند القابی را که بر عزت و احترام دلالت دارند در مورد انسان‌ها نباید به کار برد و ناصواب است زیرا احترام و تعظیم تنها شایسته خداوند است.
وهابیون به جنگ با دیگر فرقه‌ها و مذاهب اسلامی معتقد هستند و مدعی اند باید به آیین وهابیت در آیند یا جزیه دهند از این رو همیشه مسلمانان دیگر را به کفر متهم نموده، اموال و نوامیس بقیه را حلال می دانند. آنان می گویند که هر کس مرتکب گناه کبیره شود، کافر است.*
وهابیان در ادامه راه اهل سنت به مخالفت با تشیع پرداختند که این مخالفت شدیدتر بود. آنها گذشته از اختلاف با احکام و مسایل فرعی حتی از نظر اصولی و فکری نیز با تشیع مخالف بودند. آنها ازدوستی با اهل بیت (ع) دم میزدند ولی مدعی بودند که در این راه غلو نمی کنند . گرچه آرامگاه امامان شیعه در مدینه اولین جائی بود که توسط آنها ویران شد. آنها شیعیان را از هم تفکیک نمی کردند و همه فرق شیعه را یکی می دانستند این در حالی است که خود شیعه امامیه افراط و تفریط های نظری و عملی برخی دیگر از فرق شیعه و جریان های منحط و منفی تصوف و عرفان را قبول ندارد و حتی شیعیان غلوکننده در این مسیرها را خارج از تشیع می داند. روش وهابیان در برخورد با تشیع بیشتر بر پایه جعل? دروغ و تهمت است و در این مخالفت ها مواضع فکری و اصولی مهمی که قابل مقایسه با مکتب و اصول شیعی باشد را نداشته اند.
دشمنی وهابیون با شیعه و تبلیغ بر علیه آن بر حسب اوضاع و احوال زمان تغییر می کرده است ولی هرچه به زمان حال نزدیکتر می شویم دشمنی آنها از انگیزه های مذهبی به مواضع سیاسی تغییر می کند. از استقرار دولت سعودی در دهه سی قرن حاضر تا شروع انقلاب اسلامی ایران با توجه به کمرنگ ترشدن ادعاهای وهابی آل سعود و تسلط آنها بر حرمین شریفین و نیاز به جلب نظر مسلمانان اعم ازشیعه و سنی و نیز پیوند آنها با شاه سابق ایران و آمریکا برعلیه منافع مسمانان و اعراب منطقه این دشمنی به دوستی تبدیل شد اما با پیروزی انقلاب ایران این خصومت ها در راستای سیاست های آمریکا دوباره بالا گرفت و در جنگ ایران و عراق و به ویژه کشتار زوار ایرانی و غیر ایرانی در حج سال ????هجری شمسی به اوج رسید. دشمنی با شیعه و حتی سنی های غیر حنبلی با اوضاع سیاسی و مذهبی و حتی انگیزه های خاص تشدید می شود که این خصومت ها ریشه در سیاست های استعمار غرب و به خصوص آمریکا دارد و با آن گره خورده است.
ریشه ها و مواضع فکری - سیاسی وهابیت
وهابیت از جهاتی بسیار شبیه به جریان خوارج صدر اسلام بود. هر چند که به ظاهر با آن مخالف بودند ? شعار آنها همان "لا حکم الا لله"بود.آنها سایر مسلمانان را تکفیر می کردند و به جان و مال آنها تجاوز می کردند. در حالی که به غیر مسلمانان هیچ آسیبی وارد نکردند. آنها همچنین از جریان "اهل حدیث" نیز تأثیر گرفته بودند. اهل حدیث بر خلاف اهل رأی سخت مخالف عقل بودند و تنها به ظواهر قرآن و حدیث تکیه می کردند. احمد حنبل امام مذهب چهارم از مذاهب سنت از عمده ترین پیروان مکتب اهل حدیث بود که نسب او به "ذی الثدیه" رییس فرقه خوارج می رسید و از مخالفان سر سخت علی علیه السلام بود. منع زیارت قبور پیشوایان دین? عدم جواز ساختن گنبد و بارگاه و لزوم ویران کردن آنها? منع توسل به پیامبروائمه و طلب شفاعت از آنها? منع سوگند به غیر خدا? مخالفت با عقل? فلسفه و تشیع و تصوف از عقاید آنها بود.
وهابیان مسلمین را مشرک و واجب القتل دانسته اند. ابن عبدالوهاب بیش از ?? بار مسلمانان غیر وهابی را مشرک و بیش از ?? مرتبه مسلمانان را در رساله کشف الشبهات کافر? بت پرست? مرتد، منافق? منکر توحید? دشمنان خدا? اهل باطل? نادان و شیطان خطاب کرده است که شامل شیعه و سنی می شد. ریختن خون و تصرف اموال آنها را مباح می دانستند و به آیه ?? سوره آل عمران استناد می کردند. عقب ماندگی وهابیان تا آنجا بود که فرا گرفتن علوم مانند فلسفه و منطق و تاریخ و استفاده از تصویر، منع استفاده از دوچرخه به این دلیل که ارابه و یا اسب شیطان است و با نیروی جادو و با پای شیطان حرکت می کند، تلفن? تلگراف و دوربین عکاسی را نیز حرام می دانستند. پاره کردن سیم های تلفن و قتل افراد به خاطر امور جزیی مانند فرستادن صلوات بر پیامبر در مغازه و بعد از اذان در دستور کار آنها بود.
وهابیون شهرها و روستاهای سوریه? عراق و فلسطین شرقی در اوایل قرن نوزدهم مورد حمله قرار دادند. دو شهر کربلا و نجف چندین بار مورد شدیدترین حملات واقع شدند. وهابیان ضد شیعی با خشونت فراوان به تخریب این بلاد پرداختند. در ایام زیارت حج و عید غدیر به زوار شیعه ایرانی و سایر بلاد حمله ور شدند. آنان گنبد و بارگاه ائمه شیعه را خراب و غارت کردند و بین پنج تا بیست هزار نفراز شیعیان را کشتند
وهابیون با درک نادرست از مفهوم بدعت و شرک سایر فرقه مسلمین را مطرود دانسته و اعمال آنها را تخطئه مى کنند و حال آنکه خود به اعمالى روى آورده اند که مورد آن کامل بدعت محسوب شده و تخلف از سیره قطعى پیامبر (ص) و اولیاء الهى است و همان طور که در طول تاریخ نیز نشان داده شده، اگر نبود پشتوانه سیاسى این فرقه، این تفکرات در میان جوامع اسلامى هیچ گونه جایگاهى نداشتند.
وهابیون طی صد ساله گذشته بیش از پنج بار برای تخریب عتبات عالیات به عراق حمله کردند به طوری که در یکی از حملات حدود بیست هزار نفر از شیعیان را به خاک و خون کشیدند و امروز نیز در عراق شاهد قتل عام شیعیان و اهل سنت به صورت گسترده توسط وهابیون هستیم.

نوشته شده در پنج شنبه 89/9/4| ساعت 12:3 عصر| توسط سحر علوی| بیداران ( )